Volgend jaar bestaat rederij Flandria 100 jaar. Het jubileumjaar moet ook een verrassingsjaar worden met tal van toffe activiteiten. Vandaag werd een eerste aangekondigd. ‘Oep z’n Aantwaarps’. Dat is een ludieke activiteit waarbij Freddy Michiels, auteur van Antwerpse boeken, Antwerpse les en kenner van het Antwerps dialect, de passagiers wegwijs maakt in de Antwerpse taal en humor. Iedereen die de ‘snelcursus Antwerps voor beginners’ volgt, krijgt bovendien ook nog een boek ‘Antwerpse les’ mee.
(bekijk ook Flandria stelt feestprogramma voor 100 jaar Flandria)
(pancartes © Freddy Michiels)
Gesprek met Freddy Michiels
Voor de rondvaart begint, krijgen de mensen gedurende een half uur, maximum 40 minuten, afhankelijk van de vragen die ze stellen, een toelichting over de Antwerpse taal. De uitspraak, de specifieke woordenschat dus specifieke éénwoordzinnen zoals zo typisch voor Antwerpen, de toelichting over de betekenis en de afkomst van uitdrukkingen en gezegden en dan geïllustreerd met een paar liedjes van de Strangers die dus zowel qua tekst zeer vindingrijk zijn, door het gebruik van de Antwerpse taal en we laten dat ook door De Strangers zingen en we sluiten af met Antwerpse humor.
Je hebt de Antwerpse taal bestudeerd, het Antwerps dialect, maar ook wel een beetje de Antwerpenaars. Zijn Antwerpenaars arrogant ?
Absoluut, absoluut, wij zijn van alle gewesten de meest taalvaardige, de meest expressieve mensen, maar arrogant omdat we in Antwerpen heel veel gewoon zijn. In vergelijking met dorpen of kleinere steden durven wij al eens gemakkelijk vergelijkingen treffen. Bijvoorbeeld als je in Hasselt een pijl ziet naar de haven van Hasselt, daar liggen drie roeiboten, dat is een aanleiding om een beetje arrogant over te komen maar dat is nooit beledigend bedoeld. Dat is niet neerbuigend bedoeld, dat is humoristisch bedoeld, maar we zijn absoluut in die context arrogant.
Zijn Antwerpenaars chauvinistisch?
Absoluut, absoluut ! Maar ik denk dat heel veel steden of gewesten zeer trots zijn op hun afkomst en op één of andere manier chauvinist zijn, alleen de Antwerpenaar is dat in overtreffende zin.
Ik heb al zo dikwijls meegemaakt dat ze zeggen ‘hoe komt dat toch dat Antwerpenaren altijd het laatste woord willen hebben?’ Er was ooit eens iemand die me zei ‘je kent toch het verschil tussen een Antwerpenaar en God?’. Ik zeg neen. ‘Wel God weet alles en een Antwerpenaar weet alles beter.’ Gewoon omdat we graag klappen, wij doen dat graag, maar wij willen geen andere mensen beledigen, maar ge moet die humor natuurlijk begrijpen en ja …
Ook heel typisch voor Antwerpen zijn de éénwoordzinnen …
Dat vind ik echt heel speciaal. Eén van de schoonste éénwoordzinnen is, vind ik toch persoonlijk ‘nu is het uw beurt’, ‘nu is het aan u’, ‘nu is het aan jullie’. Dan zeggen we in het Antwerps ‘Tisonolle’. Zeg nu tegen een West-Vlaming ’tisonolle’ en die denkt er iets helemaal anders over, behalve als hij al eens een Antwerpenaar gehoord heeft, of dat hij Gaston Bergmans al eens heeft bezig gehoord.
Ja, we zijn de kampioenen van de éénwoordzinnen ‘Wadisdana, Wadeddena’, dat gelijkt soms een beetje op Congolees. De Strangers hebben er een liedje van gemaakt, alsof het Congolees is. Maar dat is typisch voor Antwerpen.